Çocuklarda Sık Hastalık Nedenleri
Bademcikler (Tonsiller) ne zaman alımalıdır?(Tonsillektomi işlemi)
Temelde koruyucu işlevleri olan bademcikler (tonsiller) bazı durumlarda
hastaya yarar değil zarar vermeye başlamaktadır. Bademcikler ancak gerekli
olduğunda alınmalıdır. Ameliyat edilme şartları ve gereklilikleri çok iyi
bilinmektedir. Ancak bu kurallar ışığında karar verilmelidir. Bademciklerin mutlaka alınması gereken durumları özetlersek:
1. Çok büyük, birbirine temas eden tonsiller solunum ve beslenme açısından
tıkayıcı hale geldilerse.
2. Sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları varsa; son 1 yılda 7 atak, son 2 yılda her 5 atak, ve son 3 yılda her yıl 3 bademcik enfeksiyon atağı geçiriyorsa yine tonsillektomi yapılmalıdır.
3. Hastada uykuda nefes durması (apne) oluyorsa,
4. Tonsillerin birinde diğerine göre boyutlarda artış varsa, tümör şüphesi nedeniyle tanısal amaçlı,
5. Peritonsiller apse geçirdiyse. Yani hastada bademcik enfeksiyonuna bağlı tonsil ve çevresini içeren apse olduysa.
6. Şiddetli tonsil kanamasında da tonsil alınmalıdır.
Tonsiller alındığında mutlaka patalojik incelemeye gönderilmelidir.
Bademciklerin mutlak alınması şart olmayan, ancak hastanın yaşam kalitesini düşürdüğünden alınması faydalı olan durumlar ise şunlardır:
1. Kronik tonsillite bağlı ağız kokusu,
2. Tonsil taşı,
3. Tonsilde beyaz renkli artık (magma) birikimi,
4. Horlama,
5. Tonsile bağlı yutma zorluğu, konuşma zorluğu
6. Beta hemolitik grup A streptekok taşıyıcılığı,
7. Febril konvülzyona ( yüksek ateşe bağlı havale geçirme) neden olan hastalarda
2. Sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları varsa; son 1 yılda 7 atak, son 2 yılda her 5 atak, ve son 3 yılda her yıl 3 bademcik enfeksiyon atağı geçiriyorsa yine tonsillektomi yapılmalıdır.
3. Hastada uykuda nefes durması (apne) oluyorsa,
4. Tonsillerin birinde diğerine göre boyutlarda artış varsa, tümör şüphesi nedeniyle tanısal amaçlı,
5. Peritonsiller apse geçirdiyse. Yani hastada bademcik enfeksiyonuna bağlı tonsil ve çevresini içeren apse olduysa.
6. Şiddetli tonsil kanamasında da tonsil alınmalıdır.
Tonsiller alındığında mutlaka patalojik incelemeye gönderilmelidir.
Bademciklerin mutlak alınması şart olmayan, ancak hastanın yaşam kalitesini düşürdüğünden alınması faydalı olan durumlar ise şunlardır:
1. Kronik tonsillite bağlı ağız kokusu,
2. Tonsil taşı,
3. Tonsilde beyaz renkli artık (magma) birikimi,
4. Horlama,
5. Tonsile bağlı yutma zorluğu, konuşma zorluğu
6. Beta hemolitik grup A streptekok taşıyıcılığı,
7. Febril konvülzyona ( yüksek ateşe bağlı havale geçirme) neden olan hastalarda
Geniz Eti (adenoid vejetasyon) ne zaman ameliyat edimeli, alınmalıdır?
(Adenoidektomi işlemi)
Aslıda her çocukta olan, ancak bazılarında problemlere neden olan geniz eti
bu hasta grubunda ameliyatla alınmalıdır.
Geniz etinin (adenoidlerin) alınma gereklilikleri şunlardır:
1. Uzun süreli, tıkayıcı geniz eti büyümesi: horlama, gece nefes almada zorluk ve hatta nefes almada duraksama (apne) varlığı,
2. Burun tıkanıklığı ve ağız solunumu yapan çocuklarda,
3. Yutma ve konuşma problemi olan çocuklarda,
4. Diş, çene ve damak gelişim bozukluğuna neden olan geniz eti varlığı,
5. Gelişme ve büyümede geriliği olan çocuklarda geniz eti alınmalıdır.
6. Tekrarlayan geniz eti enfeksiyonları,
7. Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları (rekürren akut otitis media) ve orta kulakta sıvı birikimi (kronik seröz otitis media)
8. Tekrarlayan çocuk sinüzitleri,
9. Tekrarlayan alt solunum yolları enfeksiyonlarında (eğer odak geniz eti ise) hastadaki geniz eti ameliyat edilerek alınır. Patolojik inceleme de önerilmektedir.
1. Uzun süreli, tıkayıcı geniz eti büyümesi: horlama, gece nefes almada zorluk ve hatta nefes almada duraksama (apne) varlığı,
2. Burun tıkanıklığı ve ağız solunumu yapan çocuklarda,
3. Yutma ve konuşma problemi olan çocuklarda,
4. Diş, çene ve damak gelişim bozukluğuna neden olan geniz eti varlığı,
5. Gelişme ve büyümede geriliği olan çocuklarda geniz eti alınmalıdır.
6. Tekrarlayan geniz eti enfeksiyonları,
7. Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları (rekürren akut otitis media) ve orta kulakta sıvı birikimi (kronik seröz otitis media)
8. Tekrarlayan çocuk sinüzitleri,
9. Tekrarlayan alt solunum yolları enfeksiyonlarında (eğer odak geniz eti ise) hastadaki geniz eti ameliyat edilerek alınır. Patolojik inceleme de önerilmektedir.
Orta kulakta sıvı birikmesi nedir ve ne zaman tüp takmak gerekir? (Kronik
seröz otitis media)
Orta kulak, kulak zarının arkasında yer alır. Östaki borusu sayesinde orta
kulak hava almaktadır. Östakide fonksiyon bozukluğu olursa hem orta kulak
havalanamaz hem de negatif basınç nedeniyle zarda çökme olur. Orta kulak içinde
sinsice sıvı birikimi başlar. Bu sıvının kıvamı ve miktarı gittikçe artarak
işitme kaybını başlatır.
Östaki borusunda fonksiyon bozukluğu hangi durumlarda olabilir ?
Çocuklarda gerek çapının dar olması gerekse daha yatay pozisyonda olması
nedeniyle burun ve boğazdan enfeksiyon yapıcı ajanlar daha kolaylıkla kulağa
gelirler. Bu tip geçirilmiş enfeksiyonlar östakide yapışıklıklara ve çalışma
bozukluklarına yol açabilir. Bunun yanı sıra büyümüş geniz eti ve alerjik
burunlarda östaki ağzı çevre dokuların şişmesiyle tıkanarak fonksiyon
bozukluğuna yol açar.
Kulak tüpü ameliyatı nedir, ne zaman yaptırmak gerekir?
Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonlarında, özellikle ilaçlara rağmen yanıt
alınamıyorsa tüp tatbik edilmelidir. Sıklıkla geniz etinin varlığı da bu kulak
enfeksiyonlarının tekrarına neden olduğundan altında mutlaka araştırılmalıdır.
Yılda 3-4 kez orta kulak enfeksiyonu geçiren çocuklarda artık tüp zamanı gelmiş
demektir. Kulakta sıvıya bağlı olarak uzun süren İşitme azlığı, kulak zarında
çökme gibi yapısal değişliklerde tüp takılmalıdır.
Prof.Dr. Erkan TARHAN
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve
Baş-Boyun Cerrahisi
Telefon: 0 312 284 19 20
GSM: 0 532 387 12 25
Adres: Ankara Ticaret Merkezi 3/15
Kızılırmak Mah. 1450. Sokak Çukurambar, Çankaya, Ankara