Lenf Bezleri Büyümesi (Lenfadenopati)
Lenf bezleri (lenf nodları) vücudun
hemen her bölgesine yayılmış olan bağışıklık sisteminin parçası olan önemli dokulardır.
Birçok bölgede gruplar halinde bulunurlar. Boyunda sayıları 200-300 adet civarındadır.
Vücudun savunma görevlerinden dolayı enfeksiyon ve kanser gibi yabancı tehditlere
karşı savaşırlar. Bu mücadele sırasında
büyüyebilirler. Bunun nedeni içerisindeki savaşçı hücre (lenfosit- antikor)
sayısının artmasıdır. Genelde 1 cm çapına kadar olanlar normal kabul
edilmektedir. Daha büyükler mutlaka yakından takip edilmelidir.
Boyunda çene altında, kulak ön ve
arkasında, boyun orta hattı ve yanlarında, boyundaki en büyük kasın üst, orta
ve altında gruplaşırlar. Baş boyunda her hangi bir yerde vücuda zarar verme
potansiyeli olan bir olay varsa bu bezeler irileşir. Kanserlerin büyük kısmı
lenf yollarıyla yayılmaya çalışırlar ve uzun süre boyun bezelerine takılırlar.
Aslında bu durum vücuttaki diğer bölgeler için de geçerlidir. Genellikle kanserin
çevresindeki bölgeye ait lenf düğümleri tutulurlar. Sonra geniş yayılım olur.
Bir lenf bezi gurubunun büyümesinin tehlikeli işaretleri sadece bezin boyutu
ile ilgili değildir. Bezenin şekli, ultrasondaki içeriği, kalsifikasyonu, ağrılı olup olmaması ve içinde nekroz olup
olmaması gibi ek faktörlere de bakılmalıdır.
Boyunda kitle ile gelen bir hastada
öncelikle hastanın yaşı ve kitlenin yeri çok önemlidir. Çocuklarda genellikle
enfeksiyonlar ön planda iken, 40 yaşını geçenlerde kanser akla gelmeli ve bu
yönde araştırma yapmalıdır. Boyun orta hattında bulunan tiroid bezine ait
hastalıklar da boyunun ön tarafındaki lenf guruplarını etkilemektedir.
Ayırıcı Tanıda Neler
Yapılır?
Enfeksiyon kaynaklı
olanlarda şu özellikler öne çıkmaktadır:
1) Ağrı olması
2) Kısa sürede ortaya çıkmış olması
3) Üstteki ciltte kızarıklık olması
4) Enfeksiyon kaynağının görülebilir olması(bademcik, farenjit gibi boğaz
enfeksiyonları, dudakta uçuk, ciltte sivilce ve yaralar gibi)
5) Muayenede yumuşak olması
Kanser kaynaklı olanlardaki
muhtemel özellikler:
1)
Hastanın yaşı (40 üzeri)
2) Uzun süredir (haftalar) var olması
3) Ağrı olmaması
4) Muayenede cilde yapışık gibi durması, sert olması
5) Birbirine yapışık gibi duran lastik kıvamında birden fazla lenf gurubunun
varlığı
6) Hastanın sigara, alkol kullanma öyküsü.
( örn: şişmiş bir lenf bezi)
Neler Yapılmalıdır?
Büyümüş lenf bezleri ile başvuran hastamızda öncelikle ayrıntılı KBB muayenesi
gerekir. Endoskopik kamera sistemleri ile ağız içi, boğaz, burun, geniz, yutak,
gırtlak, dil kökü, ses telleri ve yemek borusu başına bakmak şarttır. Gerek görülürse kan tetkikleri, ultrason ve
MRI gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulur.
Enfeksiyon
bulguları tespit edildiyse ilaç tedavisi verilir, yakın takip edilerek lenf
bezlerinin normal boyut ve yapısına döndüğüne emin olunur. Tümörden
şüphelenildiyse var olan büyümüş lenf bezinden ultrason eşliğinde ince iğne
aspirasyon biopsisi ve gerekirse kitle saptanmışsa buna yönelik diğer
girişimler yapılabilir. Patoloji sonuçlarına göre cerrahi ya da diğer tedavi
yöntemleri uygulanır.
Eğer lenf bezesinin kaynağı diğer organ
sistemlerinden ise meme, sindirim sistemi, yumurtalıklar ve akciğerler de
taranmalıdır.
Ayırıcı tanıda boyundaki şişliklerde birçok
farklı hastalık akla gelmelidir. Örneğin doğumsal kitleler genellikle küçük
yaşlarda fark edilmelerine karşın bazen ileri yaşlara kadar ortaya çıkmazlar.
Enfekte olduklarında büyüyüp ortaya çıkabilirler. Tedavileri cerrahidir.
Prof.Dr. Erkan TARHAN
Kulak Burun Boğaz
Hastalıkları ve Baş-Boyun Cerrahisi
Ağız Yüz ve Çene
Cerrrahisi
Telefon: 0 312 284 19
20
GSM: 0 532 387 12 25
Adres: Ankara Ticaret
Merkezi 3/15 Kızılırmak Mah. 1450. Sokak Çukurambar, Çankaya, Ankara
Blog: https://erkantarhan.blogspot.com.tr/
Facebook: https://www.facebook.com/profdrerkantarhan/
İnstagram: https://www.instagram.com/prof.dr.erkantarhan/
Twitter: https://twitter.com/erkantarhan
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/profdrerkantarhan/
Pinterest: https://tr.pinterest.com/profdrerkan/
Tumblr: https://www.tumblr.com/blog/profdrerkantarhan
