Çocuklarımız, çocuklarınız, en değerlilerimiz. Neden bu
kadar çok hastalanıyorlar bu en tatlı varlıklarımız?
Çocuklarda tekrarlayan üst solunum yolu hastalıklarında ilk
akla gelen büyük bir geniz etimiz mi var? Yüksek ateşli boğaz enfeksiyonunun
altında kronik bir bademcik hastalığı mı yatıyor? Bir de çocuğunuz sık orta kulak enfeksiyonu
geçirmekte, TV yakından izleyip, işitme azlığı mı çekiyor? Acaba kulakta sıvı
olarak adlandırılan kronik seröz otitis media hastalığı mı var?
İşte bütün bunlara neden olabilen geniz eti, bademcik ve
kulak sıvısı ile merak edilen gerçekleri, ama en önemlisi de bu hastalıklara ne
zaman cerrahi işlem gerekliliği konusunda en net bilgileri sizin için derledik.
Bademcikler ne zaman alınmalıdır?
Aslen koruyucu işlevleri olan bademcikler bazı durumlarda
hastaya yarar değil zarar vermeye başlamaktadır. Bademcikler ancak gerekli
olduğunda alınmalıdır. Aslında ameliyat edilme şartları ve kuralları çok açık
ve nettir.
Bademciklerin mutlaka alınması gereken durumları özetlersek:
- Çok
büyük, birbirine temas eden tonsiller solunum ve beslenme açısından
tıkayıcı hale gelen bademcikler.
- Sık
tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları varlığında: son 1 yılda 7 atak,
son 2 yılda her yıl 5 atak, ve son 3 yılda her yıl 3 bademcik enfeksiyon
atağı geçiriyorsa yine tonsillektomi yapılmalıdır.
- Hastada
uykuda nefes durması (apne) oluyorsa, (birkaç saniyeden fazla süren)
- Bademciklerin
birinde diğerine göre boyutlarda artış varsa, tümör şüphesi nedeniyle
tanısal amaçlı,
- Peritonsiller
apse geçirdiyse. Yani hastada bademcik enfeksiyonuna bağlı tonsil ve
çevresini içeren apse olduysa.
Bademciklerin mutlak alınması şart olmayan, ancak hastanın
yaşam kalitesini düşürdüğünde alınması faydalı olan durumlar ise şunlardır:
- Kronik
tonsillite bağlı ağız kokusu,
- Bademcik
taşı,
- Bademcikte
beyaz renkli artık (magma) birikimi,
- Horlama,
- Bademciğe
bağlı yutma zorluğu, konuşma zorluğu
- Halk
arasında beta olarak bilinen Beta hemolitik grup A streptekok bakteri
taşıyıcılığı,
- Febril
konvülzyona (yüksek ateşe bağlı havale geçirme) neden olan hastalarda
Geniz Eti ne zaman ameliyat edilmeli, alınmalıdır?
(Adenoidektomi işlemi)
Aslıda her çocukta olan, ancak bazılarında problemlere neden
olan geniz eti bu hasta grubunda ameliyatla alınmalıdır.
Geniz etinin (adenoidlerin) alınma gereklilikleri şunlardır:
- uzun
süreli, tıkayıcı geniz eti büyümesi: horlama, gece nefes almada zorluk ve
hatta nefes almada duraksama (apne) varlığı,
- burun
tıkanıklığı ve ağız solunumu yapan çocuklarda,
- yutma
ve konuşma problemi olan çocuklarda,
- diş,
çene ve damak gelişim bozukluğuna neden olan geniz eti varlığı,
- gelişme
ve büyüme geriliği olan çocuklarda geniz eti alınmalıdır.
- tekrarlayan
geniz eti enfeksiyonları,
- sık
orta kulak enfeksiyonları ve orta kulakta sıvı birikimi
- sık
tekrarlayan çocuk sinüzitleri,
- sık
tekrarlayan alt solunum yolları enfeksiyonlarında (eğer odak geniz eti
ise) hastadaki geniz eti ameliyat edilerek alınır. Patolojik inceleme de
önerilmektedir.
Orta kulakta sıvı birikmesi nedir ve ne zaman tüp takmak
gerekir? (Kronik seröz otitis media)
Orta kulak, kulak
zarının arkasında yer alır. Östaki
borusu sayesinde orta kulak hava almaktadır. Östaki tüpü işlecinde fonksiyon
bozukluğu olursa hem orta kulak havalanamaz ve negatif basınç nedeniyle zarda
çökme olur. Orta kulak içinde sinsice sıvı birikmeye başlar. Bu sıvının kıvamı
ve miktarı gittikçe artarak işitme kaybına yol açar.
Östaki borusunda fonksiyon bozukluğu hangi durumlarda olabilir ?
Çocuklarda östaki
tüpü dar olduğundan ve daha yatay pozisyonda olduğundan burun ve boğazdan enfeksiyon
yapıcı ajanlar daha kolaylıkla kulağa gelirler. Bu tip geçirilmiş enfeksiyonlar
östakide yapışıklıklara ve çalışma bozukluklarına yol açabilir. Bunun yanı sıra
büyümüş geniz eti ve alerjik burunlarda östaki ağzı çevre dokuların şişmesiyle
tıkanarak fonksiyon bozukluğuna yol açar.
Kulak tüpü ameliyatı
nedir, ne zaman yaptırmak gerekir?
Tekrarlayan orta
kulak enfeksiyonlarında, özellikle ilaçlara rağmen yanıt alınamıyorsa tüp
tatbik edilmelidir. Sıklıkla geniz etinin varlığı da bu kulak enfeksiyonlarının
tekrarına neden olduğundan altında büyümüş geniz eti mutlaka araştırılmalıdır.
Yılda 3-4 kez orta kulak enfeksiyonu geçiren çocuklarda artık tüp zamanı gelmiş
demektir.
Kulakta sıvıya bağlı
olarak uzun süren İşitme azlığı, kulak zarında çökme gibi yapısal değişliklerde
tüp takılmalıdır.
Prof.Dr. Erkan TARHAN
Kulak Burun Boğaz
Hastalıkları ve Baş-Boyun Cerrahisi
Ağız Yüz ve Çene
Cerrrahisi
Telefon: 0 312 284 19
20
GSM: 0 532 387 12 25
Adres: Ankara Ticaret
Merkezi 3/15 Kızılırmak Mah. 1450. Sokak Çukurambar, Çankaya, Ankara
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/profdrerkantarhan/
Pinterest: https://tr.pinterest.com/profdrerkan/
Pinterest: https://tr.pinterest.com/profdrerkan/